Sporcular için düzenli yapýlan antrenmanlarýn temel amacý mevcut performansý korumak veya artýrmaktýr. Fakat yüksek þiddetli egzersizler kas hasarýna yol açabilmektedir. Yapýlan antrenman sonrasý, çizgili kaslarda, hücresel düzeyde kas hasarlarý (küçük çaplý) oluþmaktadýr. Uygun/gerekli toparlanma/iyileþme yöntemleriyle, oluþan hasarý azaltmak ya da tamamen ortadan kaldýrmak mümkündür.
Bu çalýþma, kýsa süreli, yüksek dozlu C ve E vitamini takviyesinin, kas hasarý ve inflamatuar yanýtlarý azaltýp azaltmayacaðýný belirlemek amacýyla yapýlmýþtýr.
Çalýþma, derleme niteliðinde hazýrlanmýþ olup, PubMed, Google Scholar, Yök Tez gibi bilimsel veri tabanlarýnda; vitamin C, askorbik asit, vitamin E, kas yaralanmasý, egzersiz, akut ve yüksek doz anahtar kelimeleri kullanýlarak literatür taramasý yapýlmýþtýr.
Literatürde, kas hasarý indekslerinde azalma olmadýðýný, antioksidan enzim konsantrasyonlarý ve performans üzerinde herhangi bir etkisi olmadýðýný gösteren çalýþmalar mevcuttur. Fakat, antioksidan kapasiteyi artýrdýðýný ve kas hasarýný azalttýðýný bildiren çalýþmalar da mevcuttur. Yapýlan incelemede, olumlu sonuçlara ve olumsuz sonuçlara ulaþýlan araþtýrma sayýlarýnýn birbirine yakýn olmasý nedeniyle, literatürde hala çeliþkilerin olduðu söylenebilir. Bu nedenle, akut olarak verilen C ve E vitamini desteklerinin, kas hasarý ve inflamatuar yanýtlarý azaltabilme etkisi üzerine henüz net bir kanýya varýlamamýþtýr.
Farklý yaþ gruplarý, farklý cinsiyetler, farklý antrenman modelleri, farklý spor branþlarý üzerinde yapýlacak, karþýlaþtýrma ve inceleme biçiminde tasarlanmýþ, çok denekli ve çok tekrarlý çalýþmalara ihtiyaç olduðu düþünülmektedir. ORCID NO: 0000-0001-6813-0969
Anahtar Kelimeler: C Vitamini, E Vitamini, Kas Hasarý, Ýnflamasyon
|
