Bu çalýþmanýn amacý fiziksel aktivitenin, farklý yaþ gruplarýnda uyku ve uyku kalitesine etkisinin incelenmesidir. Bu çalýþma derleme bir çalýþmadýr. Bu çalýþmada geleneksel derleme modeli kullanýlarak fiziksel aktivite ve uyku üzerine yapýlmýþ ulusal ve uluslararasý araþtýrmalar incelenmiþtir. Fiziksel aktivitenin beden ve ruh saðlýðýný korumakla beraber kaliteli ve saðlýklý bir hayat sürmede önemli rol oynayan unsurlardan biri olduðu dikkat çekmektedir. Hareketi kýsýtlayan veya tümüyle hareketsiz iþ/yaþam koþullarý sebebiyle bireylerin kas iskelet sistemlerinde sorunlar yaþamalarý, bunun yaný sýra yaþam kalitesinde düþüþ gözlemlemeleri olasýdýr. Öte yandan bireylerin ruhsal saðlýðýnýn korunmasý, bedensel olarak uygun þekilde iþlevlerini yerine getirebilmesi için hayati bir deðer taþýyan uykunun istenen zaman aralýklarýnda kaliteli ve uygun þekilde gerçekleþmesi beklenmektedir. Kronik uykusuzluk da dahil olmak üzere uyku problemlerinin ciddi bir halk saðlýðý sorunu olduðu, uyku problemlerinin düþük yaþam kalitesi, fiziksel ve ruhsal saðlýðýn kötüye gitmesi ile iliþkilendirildiði görülmektedir. Günümüzde uyku bozukluklarýna yönelik tedavilerde yeni arayýþlara yönelinmiþtir. Bu uygulamalardan biri de egzersiz tedavileridir. Uyku bozukluklarýnda kullanýlan egzersiz uygulamalarý bireyi fiziksel, duygusal ve zihinsel olarak bir bütün olarak öngören ve bütünsel bir yaklaþýmla tedavi sunan uygulamalardýr. Bunlar arasýnda, gevþeme ve solunum egzersizleri, kuvvetlendirme ve germe egzersizleri, uyku hijyeni, biliþsel ve davranýþsal tedaviler, yoga, pilates gibi pek çok uygulama yer almaktadýr. Sonuç olarak, yapýlan çeþitli araþtýrmalarda orta þiddette fiziksel aktivitenin saðlýklý popülasyonda yer alan tüm yaþ gruplarýnýn uyku kalitesine olumlu yönde etki ettiði ifade edilmektedir. Bununla beraber bu etkinin çok net olmadýðý ve deneysel eksikliklerin söz konusu olduðuna da dikkat çekilmiþtir. Uyku kalitesinin artýrýlmasý hususunda araþtýrmalarýn çeþitlendirilmesi önerilmektedir. ORCID NO: 0000-0002-1781-9739
Anahtar Kelimeler: Fiziksel Aktivite, Uyku, Farklý Yaþ Gruplarý
|
