Sporcular ve bedensel engelli sporcu bireylerin liderlik içgüdülerinin ve özgüven düzeylerinin incelendiði araþtýrmaya toplam 340 sporcu katýlmýþtýr. Liderlik içgüdülerinin ölçülmesinde Dursun, M., Günay, M. ve Yenel, Ý. F. tarafýndan geliþtirilen çok yönlü liderlik yönelimleri ölçeði, özgüvenlerinin belirlenmesinde ise Akýn, A. tarafýndan geliþtirilen özgüven ölçeði kullanýlmýþtýr. Liderlik ve özgüven düzeyleri bazý deðiþkenler açýsýndan incelenmiþtir. Milli sporcularda ve uluslararasý baþarýlara sahip sporcularda diðerlerine göre anlamlýlýk görülmüþtür. Cinsiyetler açýsýndan insan kaynaklý liderlik alt boyutunda kadýnlar erkeklerden daha yüksek deðerlere sahipken liderlik ve özgüven düzeyleri de yaþla birlikte artmaktadýr. Politik liderlik alt boyutunda engeli olmayan sporcular, yapýsal liderlik alt boyutunda, engelli sporcular, dýþ özgüven ve özgüven toplam sonuçlarýnda ise engeli olmayan sporcular lehine farklýlýk görülürken diðer alt boyutlarda farklýlýk görülmemiþtir. Tüm alt boyutlarda lisans eðitimi alanlar lehine farklýlýklar tespit edilmiþtir. Yerleþim alanlarýnýn küçülmesiyle liderlik ve özgüven düzeylerinin de tüm alt boyutlarda düþtüðü görülmüþtür. Ayný þekilde sporculuk yýlýna göre yapýsal liderlik hariç tüm alt boyutlarda yaþla birlikte liderlik ve özgüven düzeylerinin de yükseldiði gözlemlenmiþtir. Sonuç olarak, engeli olan ve olmayan sporcu bireylerde yaþanýlan ya da yetiþtikleri yerlerin saðladýðý imkanlar, yaþamlarýnda edindikleri tecrübeler ve daha kalabalýk sosyal grup içinde olmalarýnýn, ayrýca almýþ olduklarý eðitim ve spor hayatýnýn onlara özgüven ve liderlik anlamýnda olumlu katkýlar saðladýðý tespit edilmiþtir. Dolayýsýyla bireylerin engeline, dýþ görünüþüne göre ayrýþtýrýlmadan hayatýn birçok alanýnda aktif hale getirilmeleri oldukça önemlidir. Elde edilen veriler ýþýðýnda özellikle özel gereksinimi olan bireylerin eðitim, spor, sanat, siyaset vb. yaþamýn çoðu alanýnda daha aktif hale getirilmeleri, topluma kazandýrýlmalarý, birçok alanda ötekileþtirilmeden olduklarý gibi kabul görmeleri, dolayýsýyla da liderlik içgüdülerinin geliþmesi ve özgüven kazanýmlarý açýsýndan kapsamlý faaliyet ve projelerin hayata geçirilmesine ihtiyaç olduðu öngörülmektedir. ORCID NO: 0009-0002-8252-9268
Anahtar Kelimeler: Spor, Sporcu, Bedensel Engelli, Liderlik, Özgüven
|
