Günümüzde saðlýklý yaþamýn en temel unsurlarýndan biri beslenmedir. Yapýlan çalýþmalar morbidite ve mortaliteye sebep olan akut, kronik ve mental birçok hastalýkta beslenmenin önemli rolü olduðunu göstermektedir. Fakat saðlýklý beslenme bir takýntý haline geldiðinde Ortoreksiya Nervosa adý verilen bir bozukluk ortaya çýkabilmektedir. Günümüzde özellikle medya, internet ve sosyal medya aracýlýðýyla dayatýlan mükemmel beden görünümüne sahip olma zorunluluðu ve saðlýklý beslenmeye odaklanma nedeniyle Ortoreksiya Nervosa prevelansýnýn arttýðý gözlemlenmiþtir. Ortoreksiya Nervosanýn ilerlemesiyle ise yetersiz beslenme sonucunda beden saðlýðýnýn bozulmasý, sosyal, akademik veya mesleki iþlevselliðin bozulmasý gibi problemlerin ortaya çýkabileceði gösterilmiþtir. Sporcular beslenme planlamasýnýn önemli olduðu meslek gruplarýndan biridir. Sporcularda dýþ görünüþün önemli oluþu ve beslenmenin performansa etkisi; bunun yanýnda vücut aðýrlýðý kaybý için düzensiz yeme veya vücut aðýrlýðý koruma amacýyla yanlýþ yeme davranýþlarý geliþtirebileceklerinin görülmesi, araþtýrmacýlara sporcularýn yeme bozukluklarýna eðilimli olduðunu düþündürmüþtür. Sporcularda prevelansa yönelik yapýlan çalýþmalarda ise cinsiyet, branþ, egzersiz süresi, uygulanan diyetin çeþidi, profesyonellik düzeyi gibi birçok faktörün etkisi araþtýrýlsa de sporcularda prevelansýn daha yüksek olduðuna ve risk faktörlerine dair net bir sonuca varýlamamýþtýr. Dolayýsýyla sporcularda Ortoreksiya Nervosa’ya dair çok daha fazla araþtýrmaya ihtiyaç duyulmaktadýr. Sporcularýn özel beslenme ihtiyaçlarý olan bir grup olduðu göz önüne alýndýðýnda, Ortoreksiya Nervosa semptomlarýnýn daha kesin bir þekilde teþhis edilmesine olanak saðlayacak, yalnýzca sporculara yönelik araçlar oluþturulmalýdýr. Eðilimi yüksek sporcularda erken teþhisle birlikte, multidisipliner bir ekiple birlikte gerekli müdahaleler yapýlmalýdýr.
Anahtar Kelimeler: Ortoreksiya Nervosa, Sporcu Beslenmesi, Saðlýklý Beslenme
|
