Sporcular için düzenli yapılan antrenmanların temel amacı mevcut performansı korumak veya artırmaktır. Fakat yüksek şiddetli egzersizler kas hasarına yol açabilmektedir. Yapılan antrenman sonrası, çizgili kaslarda, hücresel düzeyde kas hasarları (küçük çaplı) oluşmaktadır. Uygun/gerekli toparlanma/iyileşme yöntemleriyle, oluşan hasarı azaltmak ya da tamamen ortadan kaldırmak mümkündür.
Bu çalışma, kısa süreli, yüksek dozlu C ve E vitamini takviyesinin, kas hasarı ve inflamatuar yanıtları azaltıp azaltmayacağını belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Çalışma, derleme niteliğinde hazırlanmış olup, PubMed, Google Scholar, Yök Tez gibi bilimsel veri tabanlarında; vitamin C, askorbik asit, vitamin E, kas yaralanması, egzersiz, akut ve yüksek doz anahtar kelimeleri kullanılarak literatür taraması yapılmıştır.
Literatürde, kas hasarı indekslerinde azalma olmadığını, antioksidan enzim konsantrasyonları ve performans üzerinde herhangi bir etkisi olmadığını gösteren çalışmalar mevcuttur. Fakat, antioksidan kapasiteyi artırdığını ve kas hasarını azalttığını bildiren çalışmalar da mevcuttur. Yapılan incelemede, olumlu sonuçlara ve olumsuz sonuçlara ulaşılan araştırma sayılarının birbirine yakın olması nedeniyle, literatürde hala çelişkilerin olduğu söylenebilir. Bu nedenle, akut olarak verilen C ve E vitamini desteklerinin, kas hasarı ve inflamatuar yanıtları azaltabilme etkisi üzerine henüz net bir kanıya varılamamıştır.
Farklı yaş grupları, farklı cinsiyetler, farklı antrenman modelleri, farklı spor branşları üzerinde yapılacak, karşılaştırma ve inceleme biçiminde tasarlanmış, çok denekli ve çok tekrarlı çalışmalara ihtiyaç olduğu düşünülmektedir. ORCID NO: 0000-0001-6813-0969
Anahtar Kelimeler: C Vitamini, E Vitamini, Kas Hasarı, İnflamasyon
|
