Kişilik ve şahsiyetin oluşmasında isimlerin büyük etkisinin olduğu bilinen bir gerçektir. Daha açık bir ifade ile kişinin ismi büyük oranda onun karakter ve kişiliğini oluşturur. Allah Teâlâ’nın varlık kanıtlarından birisi olan çocuk aynı zamanda ebeveyni için büyük bir imtihan ve sınanma sebebidir. Bu nedenledir ki İslâm hukukuna göre, ebeveyn çocuğu için güzel ve anlamlı olan isim seçmeli ve ona güzel bir isim vermelidir. Söz konusu durum çocuğun ebeveynine yönelik olan önemli haklarından birisidir. Yani ebeveynleri için büyük bir kıvanç ve onur kaynağı olan çocukların isimleri de seçkin, anlamlı, yaratılmışların en şereflisi olan insan onur ve şerefine uygun olmalıdır. Bu nedenledir ki Hz. Peygamber’in (s.a.v.) çeşitli zamanlarda çocukların isimlerini sorduğu, hoşuna gitmeyen isimleri değiştirdiği de bilinmektedir. İslâm hukukuna göre, erginlik döneminde hem Allah Teâlâ’ya hem de varlıklara karşı bir takım önemli yükümlülüklerle sorumlu tutulacak olan çocuğa bir takım önemli haklar tanınmıştır. Özetle bu haklar öncelikle sahip olunan çocuğun Allah Teâlâ’nın büyük bir vergisi olduğunun bilinme hakkı, helâl, temiz ve güvenli olan gıdalarla beslenme hakkı, yaşam hakkı, süt emme hakkı, kendi ailesinin içerisinde bakılıp büyütülme hakkı, güzel bir isim edinme hakkı, oyun oynama hakkı, sünnet operasyonu hakkı, nesep hakkı, velâyet hakkı, herkese farz olan dinî bilgileri öğrenme hakkı ile beş vakit namaz ibadetini öğrenme hakkı gibi önemli bazı haklardır. Bu tebliğde çocuğun kişilik ve şahsiyetinin oluşmasında büyük oranda etkisi olan güzel isim edinme hakkı mukayeseli hukuk açısından incelenecektir. ORCID NO: 0000-0002-6149-2358
Anahtar Kelimeler: İslâm Hukuku, Mukayeseli Hukuk, Çocuk Hakları, İsim Hakkı
|
