Sporcular ve bedensel engelli sporcu bireylerin liderlik içgüdülerinin ve özgüven düzeylerinin incelendiği araştırmaya toplam 340 sporcu katılmıştır. Liderlik içgüdülerinin ölçülmesinde Dursun, M., Günay, M. ve Yenel, İ. F. tarafından geliştirilen çok yönlü liderlik yönelimleri ölçeği, özgüvenlerinin belirlenmesinde ise Akın, A. tarafından geliştirilen özgüven ölçeği kullanılmıştır. Liderlik ve özgüven düzeyleri bazı değişkenler açısından incelenmiştir. Milli sporcularda ve uluslararası başarılara sahip sporcularda diğerlerine göre anlamlılık görülmüştür. Cinsiyetler açısından insan kaynaklı liderlik alt boyutunda kadınlar erkeklerden daha yüksek değerlere sahipken liderlik ve özgüven düzeyleri de yaşla birlikte artmaktadır. Politik liderlik alt boyutunda engeli olmayan sporcular, yapısal liderlik alt boyutunda, engelli sporcular, dış özgüven ve özgüven toplam sonuçlarında ise engeli olmayan sporcular lehine farklılık görülürken diğer alt boyutlarda farklılık görülmemiştir. Tüm alt boyutlarda lisans eğitimi alanlar lehine farklılıklar tespit edilmiştir. Yerleşim alanlarının küçülmesiyle liderlik ve özgüven düzeylerinin de tüm alt boyutlarda düştüğü görülmüştür. Aynı şekilde sporculuk yılına göre yapısal liderlik hariç tüm alt boyutlarda yaşla birlikte liderlik ve özgüven düzeylerinin de yükseldiği gözlemlenmiştir. Sonuç olarak, engeli olan ve olmayan sporcu bireylerde yaşanılan ya da yetiştikleri yerlerin sağladığı imkanlar, yaşamlarında edindikleri tecrübeler ve daha kalabalık sosyal grup içinde olmalarının, ayrıca almış oldukları eğitim ve spor hayatının onlara özgüven ve liderlik anlamında olumlu katkılar sağladığı tespit edilmiştir. Dolayısıyla bireylerin engeline, dış görünüşüne göre ayrıştırılmadan hayatın birçok alanında aktif hale getirilmeleri oldukça önemlidir. Elde edilen veriler ışığında özellikle özel gereksinimi olan bireylerin eğitim, spor, sanat, siyaset vb. yaşamın çoğu alanında daha aktif hale getirilmeleri, topluma kazandırılmaları, birçok alanda ötekileştirilmeden oldukları gibi kabul görmeleri, dolayısıyla da liderlik içgüdülerinin gelişmesi ve özgüven kazanımları açısından kapsamlı faaliyet ve projelerin hayata geçirilmesine ihtiyaç olduğu öngörülmektedir. ORCID NO: 0009-0002-8252-9268
Anahtar Kelimeler: Spor, Sporcu, Bedensel Engelli, Liderlik, Özgüven
|
